3 sposoby na szybkie zbudowanie odporności na stres

Stres, napięcia, presja, wyzwania – te stany coraz częściej towarzyszą wielu z nas w życiu i pracy. Często czujemy się przytłoczeni, zestresowani, brak nam sił i energii do stawiania czoła nowym wyzwaniom. Tempo i intensywność życia wzrasta.

Światowa organizacja zdrowia opisuje stres jako globalną epidemię XXI wieku.

Jedno z większych badań pokazuje również tę tendencję. Badanie zostało przeprowadzone na dużą skalę, w ramach projektu: Global Corporate Challenge Workplace Pedometer Program. Wzięło w nim udział  aż 1,5 miliona pracowników z 4,5 tysiąca firm i z 185 krajów. Badanie wykazało, że aż 75% pracowników doświadczyło od umiarkowanego do wysokiego poziomu stresu. Aż 36 % zgłosiło, że doświadcza wysokiego lub bardzo wysokiego stresu w pracy.

Te dane budzą mocny niepokój, również dlatego, że odczuwanie wysokiego poziomu stresu wiąże się ściśle z satysfakcją i efektywnością.

Odporność na stres oraz efektywne zarządzanie emocjami w pracy stają się dziś wymogiem i kluczowymi kompetencjami XXI wieku. Coraz bardziej wzrasta zapotrzebowanie na umiejętne radzenie sobie z presją i wyzwaniami jakie można spotkać w środowisku zawodowym.

Spokój, cierpliwość, odporność, dystans psychiczny, działanie z większą odwagą i pewnością siebie to towary deficytowe, które większość uczestników moich szkoleń natychmiast spakowałaby ze sobą do pracy i domu. Niestety spakować się nie da, ale za to można zacząć tę umiejętności budować.

Odporność psychiczna to: “Zdolność danego człowieka do efektywnego radzenia sobie z czynnikami stresu, presją i wyzwaniami, oraz osiąganie wydajności odpowiadającej swym możliwościom niezależnie od okoliczności”. (Clough & Earle 2002)

Opublikowane badania i studia badawcze na całym świecie wskazują, że Odporność Psychiczna wpływa na ok. 25% różnicy w wydajności pomiędzy różnymi osobami, jak również odpowiada za samopoczucie i nastawienie do życia.

Dobrą wiadomością jest to, że odporność psychiczna nie jest wrodzoną cechą, tylko umiejętnością, która może być rozwijana i doskonalona.

Jak więc możemy rozwijać naszą odporność, pozostać zmotywowanym w obliczu zmian i nieustających wyzwań? Od czego zacząć?

50 lat badań z zakresu neurobiologii, psychologii pozytywnej i neuropsychologii przychodzi nam z pomocą.

3 wskazówki jak natychmiast lepiej radzić sobie ze stresem i wzmocnić odporność

• Zmień myślenie o stresie

Ogromne znaczenieto ma to jak postrzegamy stres, jak go doświadczamy, ale również jak sobie z nimi radzimy. Jedna ze współczesnych teorii stresu psychologicznego R.S. Lazarusa i S. Folkman definiuje go następująco: ” stresem jest określona relacja między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi”.

To co oceniamy jako stresujące jak widać ma ogromny wpływ na nasze odczuwanie go. Wiele osób może postrzegać stres za szkodliwy, zagrażający zdrowiu, powodujący choroby.

Czy słusznie?

Z odpowiedzią na to pytanie przychodzi nam psycholożka i autorka bardzo popularnej książki: „Siła stresu. Jak stresować się mądrze i z pożytkiem dla siebie.” Kelly McGonigal opiera się na obszernych badaniach naukowych nad naturą stresu, które dały podwaliny nowych koncepcji mechanizmów jego działania. Badaczka pokazuje jak można wykorzystać stres i zrobić z niego swojego sprzymierzeńca oraz zmusza nas do spojrzenia na stres jak na coś pozytywnego i przedstawia niecodzienny sposób na jego redukcję. Więcej o jej podejściu można zobaczyć na bardzo słynnym wykładzie, wygłoszonym podczas TED Global w 2013 roku.

• Buduj odporność na stres

Odporność jest obniżona, jeśli często łapiemy infekcje, szybko się męczymy, źle sypiamy, źle się odżywiamy.  Dlaczego wzmocnienie odporności jest ważne nie trzeba nikomu tłumaczyć. Chcemy przecież ochronić się przed chorobami, wirusami i innymi czynnikami zagrażającymi naszemu zdrowiu.

Podobnie do odporności immunologicznej mamy również odporność psychiczną. W przypadku tej pierwszej doskonale wiemy co warto zrobić, aby o nią zadbać: sen, suplementy, aktywność fizyczna, odpowiednia dieta bogata w zdrową żywność, hartowanie organizmu to są czynności, które mogą pomóc nam ją zwiększyć. Jak jest w takim razie z naszą odpornością psychiczną, czy nad nią również zastanawiamy się równie często?

Warto zdiagnozować co może obniżać naszą odporność psychiczną. Niepowodzenia, obawa o przyszłość, lęk przed oceną innych, nadmierny samokrytycyzm. Jest wiele czynników, które mogą wpływać na obniżenie naszej odporności. Warto przyjrzeć się sobie wnikliwe i zastanowić co głównie jest przyczyną naszego stresu. Osoby, które uznawane są za odporne nieustannie przyglądają się sobie, świadomie dostrzegają powiązania  i pogłębiają swoje umiejętności. „Najpierw trzeba jednak zrozumieć, dlaczego chcemy być bardziej odporni psychicznie – radzi Doug Strycharczyk.

• Kapitalizuj pozytywne emocje – bądź wdzięczny

Wdzięczność wzmacnia siłę i odporność psychiczną. Przez wiele lat naukowcy wykazywali, że umiejętność doceniania nie tylko redukuje stres, ale również odgrywa kluczową rolę w poradzeniu sobie z bardzo trudnymi życiowymi doświadczeniami, łącznie z traumą.

W 2006 roku badania opublikowane w  Behavior Research and Therapy pokazały, że Ci weteranie wojny w Wietnamie, którzy potrafili odczuwać wdzięczność, czyli skupianie się na pozytywach w swoim życiu doświadczali mniej skutków zespołu stresu pourazowego.

Wszyscy mamy możliwość i zdolność do kultywować wdzięczność. W praktykowaniu doceniania nie chodzi o kolorowanie, sztuczne szczęście, wieczny uśmiech i odrzucanie negatywnych emocji i sytuacji, które są częścią naszego życia. Chodzi o perspektywę, iż są rzeczy, które możemy doceniać, pomimo ciężkich doświadczeń. Przede wszystkim w tej praktyce chodzi o wyrobienie w sobie umiejętności koncentracji również na pozytywnych aspektach naszego życia, nie tylko negatywnych.  Chodzi o docenianie drobiazgów. Dzięki temu, jak twierdzi znany badacz wdzięczności, prof. Robert Emmons z Uniwersytetu Kalifornijskiego, nasze poczucie szczęścia i odporności zwiększy się nawet o 25 proc.

Artykuł powstał na podstawie literatury:

„Pozytywność”, Barbara Fredrickson

„Siła stresu. Jak stresować się mądrze i z pożytkiem dla siebie”, Kelly McGonigal

ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA Strategie i narzędzia rozwoju, Doug Strycharczyk , Peter Clough

Autor: Katarzyna Ujek